Onder de kop ‘Alle reden tot zorg over seksgedrag’ reageerde Martine Delfos (Volkskrant Forum, 18 augustus 2005) op het artikel ‘Schuren, punteren en ballen’ (Het Vervolg, 13 augustus). Ze signaleert wat ze ‘een knap staaltje van de Nederlandse moraal‘ noemt, namelijk: ‘De jongeren zeggen ronduit schokkende dingen, de deskundigen maken zich niet echt zorgen’. Tegenover die deskundigen (onder wie ik) stelt Delfos haar opvatting dat ‘de manier waarop kinderen en jongeren met seks omgaan iedereen in alle lagen van de bevolking lijkt te schokken’. Ook vindt ze dat ‘autochtone Nederlanders’ zich graag in slaap laten sussen ‘met het idee dat het in Rotterdam vooral om Kaapverdiaanse jongeren gaat’. En ze vervolgt: ‘Het gaat niet om een probleem van allochtonen, het is een wereldwijd verschijnsel.’ |
Socioloog Cas Wouters reageert in de Volkskrant van 23 augustus op Martine Delfos Ik vind dat voornamelijk angstaanjagerij. De woorden van Delfos
getuigen van een ongerichte morele paniek. In dit opzicht is
ook het artikel ‘Schuren, punteren en ballen’ van
hetzelfde laken een pak. In dat stuk komen eerst ‘Bimi
en zijn vrienden’ aan het woord; zij ‘kennen allemaal
wel iemand’ die met de recente verkrachtingszaken in Rotterdam
te maken had. Nadat Bimi heeft verklaard ‘geil’
te worden van een vriendin van zijn zusje, wordt hij als volgt
geciteerd: ‘Ze is 13 jaar oud, maar ineens groot geworden.
Zo volwassen. Ze is mooi, staat met je te flirten en roept om
aandacht.’ Daarna schrijven de auteurs van het stuk: ‘En
dan vraag je er als meisje om, vindt veel Rotterdamse jeugd.’ Sedert de jaren zestig en zeventig is het argument dat
een meisje ‘erom vraagt’ als ze flirt, een kort
rokje draagt, of ‘om aandacht roept’ een tijdlang
verdwenen. Niemand durfde er nog serieus een beroep op te
doen. De hoon waarmee hij zou worden overladen, klonk al bij
voorbaat in zijn oren. Dat die uitdrukking en die praktijk
nu weer terug zijn, is volgens mij direct verbonden met de
nieuwe groep jongeren die een ‘nee’ lang niet
altijd respecteert. De hoon daarover heeft hun oren nog niet
bereikt en/of heeft er zich nog niet genesteld. Nederlandse
meisjes 'dagen zelf uit blond haar dikke tiet korte rok grote
bil dus klaar dan krijgen ze het’; in die geest lieten
enkele jongeren zich op internet uit over het gewraakte artikel.
Het zijn jongens die doorgaans deel uitmaken van de veel grotere
groep van ‘allochtonen’. Maar veruit de meeste
jongeren, ook die uit Rotterdam, zijn wél opgegroeid
met ‘wederzijdse instemming’ als vanzelfsprekend
uitgangspunt voor alle seksuele toenaderingen. Op grond daarvan heb ik er ook vertrouwen in dat tieners de nieuwe mogelijkheden van internet aankunnen, iets wat Delfos kennelijk betwijfelt. Die mogelijkheden zullen worden ingelijfd in het geheel van experimenten op zoek naar een ‘lustbalans’ - een bevredigende balans tussen het verlangen naar seksuele bevrediging en het verlangen naar duurzame intimiteit. Jongeren kunnen de anonimiteit van internet gebruiken om de zelfstandige kracht van hun seksuele verlangen te peilen. Ik denk niet dat hun verlangen naar een zo duurzaam mogelijke intimiteit daardoor zal verminderen. Ze komen namelijk uit intieme verhoudingen en ze zullen de intieme vertrouwelijkheid van zulke relaties niet willen of kunnen missen. In de periode van experimenteren die de puberteit is, wordt dit relationele verlangen nader afgestemd op het verlangen naar seksuele bevrediging en/of naar bevrediging van seksuele nieuwsgierigheid. Het zoeken naar een harmonieuze verhouding tussen beide verlangens kan een leven lang duren, duurt ook langer voor steeds meer mensen, maar het is toch het sterkst in de tienerleeftijd. De hele twintigste eeuw is een eeuw van steeds opschuivende
geilgrenzen: van blote enkels, krimpende roklengtes, hotpants
en doorkijkblouses tot aan de naveltruitjes met afgezakte doorkijkbroeken
en tangaslips van nu. Steeds zijn er ouders en ouderen geweest
die bezorgd uitriepen dat de jeugd nu toch werkelijk alle perken
te buiten ging, maar die groep heeft tot nu toe steeds bakzeil
gehaald. Voor zover ik het kan overzien zijn er ook nu niet
veel jongeren die het machismo van de rapclips vol schuddende
billen en borsten op MTV zodanig imiteren dat ze die fantasiewereld
niet meer kunnen onderscheiden van de werkelijke wereld. MTV
en internet krijg je bovendien niet weg. Ik vermoed dat de nieuwe
seksuele vrijheid die internet biedt eerder onder controle zal
zijn gekomen dan de nieuwe ‘ze-vroeg-erom’ mentaliteit. |
Tot zover de Volkskrant. In 2012 schreef Cas Wouters een boek over de jeugd met als ondertitel "Emancipatie van liefde en lust sinds 1880". |
Sinds 1880 is de jeugd van tegenwoordig grondig veranderd, samen met de verhoudingen tussen de generaties, de seksen en de sociale klassen. Dat bracht ophef en soms morele paniek teweeg, zoals over seksualisering: van steeds kortere rokken, seks voor het huwelijk en ongehuwd samenwonen, tot terloopse seks met onbekenden en seks als ruilmiddel. Maar de ongelijkheid tussen ouders en kinderen verminderde en hun band werd intiemer en vertrouwelijker. Zo wilden steeds meer ouders hun kinderen leren zichzelf te sturen en daartoe vonden ze liefdevol bijsturen belangrijker dan het afdwingen van gehoorzaamheid. Het was een emancipatie van jongeren die gepaard ging met een emancipatie van hun seksualiteit en met opschuivende geilgrenzen. Hier wordt verteld hoe de seksuele ontwikkeling van jongeren de afgelopen honderddertig jaar is veranderd, en hoe dat past in de maatschappelijke ontwikkeling van seksualiteit. Gegevens over sociale klassen, over nieuwe Nederlanders en over de USA worden met elkaar vergeleken, en reeksen levendige voorbeelden geven een spannend beeld van de omgang met liefde en lust van 'de jeugd van tegenwoordig'. Cas Wouters laat zien hoe veranderingen in de machtsverhoudingen kunnen verklaren waarom we in Nederland informeler en seksueler zijn geworden dan in andere westerse landen. |