Maslow's hiërarchie van menselijke behoeften
Abraham Maslow: wees onafhankelijk van de goedkeuring van anderen.
Het belangrijkste wat mensen willen en naar streven is gezondheid (= vorm van vrijheid), geluk en liefde.
Maslow heeft de motivatie van mensen in een behoeftepiramide beschreven.
- Lichamelijke behoeften.
- Gevoel van veiligheid.
- Groepsgevoel en liefde.
- Zelfvertrouwen.
- Kennis en begrip.
- Schoonheid.
- Zelfverwezenlijking.
- Groepsverwezenlijking.
Aan het bevredigen van hogere behoeften komt de mens pas toe als lagere behoeften zijn bevredigd.
- Fysiologische of lichamelijke behoeften
zijn de elementaire en primaire levensbehoeften, zoals eten
en drinken, slaap, rust en warmte.
- Veiligheidsbehoeften
zijn: veiligheid, bescherming en bestaanszekerheid.
- Sociale behoeften zijn
behoeften aan liefde, contact met anderen, vriendschap en
aandacht. Mensen willen bij een groep of een gemeenschap
horen om ervaringen te delen.
- Erkenningsbehoeften
zijn behoeftes zoals de wens om gewaardeerd en gerespecteerd
te worden. Mensen willen complimentjes en status, maar ook
zelfrespect.
- Zelfontplooiing of Zelfactualisatie is
de behoefte aan de kwaliteiten schoonheid, wijsheid,
liefde en geestkracht. In dit stadium aangekomen gaan
de mensen hun capaciteiten, vaardigheden en talenten,
oftewel onze geestelijke vermogens, gebaseerd op waarnemen,
denken, voelen en willen, ten volle ontplooien. De kans
op een gelukkig leven (met topervaringen) is groot.
Het is niet mogelijk en zinloos om te bepalen op welke trap van deze piramide jij of een ander zich bevindt aangezien mensen behoeftes hebben op verschillende niveaus tegelijk. Dat mensen zichzelf graag willen positioneren ten opzichte van een ander maakt deze wens begrijpelijk, maar is op zich een teken van weinig zelfactualisatie.
Erkend worden is voor iedereen leuk, maar het is niet gezond alleen te leven voor de goedkeuring van anderen.
Zelfactualisatie wordt bevorderd door vrij (zonder oordeel over jezelf en anderen) over de piramide te bewegen en te accepteren dat het heilzaam is om zowel naar binnen als naar buiten te gaan om jezelf te ontwikkelen.
Groepsverwezenlijking wordt bevorderd door bewust te zijn van het functioneren van jouw ego. Spoor belemmerende overtuigingen op en laat deze los. Het geluk van een ander is evenwaardig aan je eigen geluk. Voor wie er meer over wil weten, verdiepe zich in non-dualiteit.
Op de site van Alforto B.V., is het volgende te lezen.
De doelstelling van Maslow is mensen te benaderen
vanuit hun mogelijkheden. Bovendien beschrijft hij hoe de
mens zijn mogelijkheden en talenten tot ontplooiing kan brengen.
Hierin is echter sprake van belemmeringen. Die belemmeringen
heeft Maslow in kaart gebracht. Mensen benutten vaak
maar een klein deel van hun mogelijkheden en Maslow
wilde weten waarom.
De doelstelling van de eerste 2 niveaus omschrijft
Maslow als een "basisgevoel van veiligheid", van
waaruit de mens de wereld benadert. Het gaat hier dus om
een alomvattend gevoel van veiligheid en niet van de veiligheid
in een gegeven situatie.
Maslow heeft onderzoek gedaan onder presidenten,
sporters en captains of industry. De uitkomst van dit onderzoek
was dat succesvolle mensen vaak het gevoel
hadden "de juiste actie op het juiste moment uitgevoerd
te hebben". Tijdens deze acties, door Maslow betitelt
als 'topervaringen' voelden zij geluk, vreugde en blijdschap.
Dit onderstreept overigens het hebben van een correcte doelstelling.
Het vernieuwende (we hebben het over de jaren
'40) was dat Maslow de mens benaderde vanuit het oogpunt van
de functionerende mens en niet van de disfunctionerende
mens. Zo ontdekte hij ook dat de optimaal functionerende mens
vol paradoxale eigenschappen zit: zelfkritiek zonder gebrek
aan zelfvertrouwen, sociaal kwantitatieve en niet in kwalitatieve
termen, sterk geloof in eigen mogelijkheden maar niet arrogant.
De piramide toont dat een mens alleen optimaal functioneert
wanneer hij de onderliggende mechanismen beheerst (tot
zover Alforto).
Ouders en de maatschappij leveren (als het
goed is) de voorwaarden voor tieners om hun sociale behoeftes
te ontwikkelen en te bevredigen. Volwassenen proberen in hun
werk erkenning en waardering te vinden.
De tegenwoordige ontwikkeling in de werksituatie waarbij de
nadruk wordt gelegd op flexibilisering en eigen verantwoordelijkheid
levert zowel mogelijkheden voor zelfontplooiing als angst
op om lagere behoeften niet te kunnen bevredigen. Bazen die
sneller van baan wisselen dan hun werknemers, bedrijven die
worden gerund door mensen die op het grote geld uit zijn,
zijn geen veilige basis meer om in te functioneren. Tezamen
met de hoge werkdruk remt dit de mogelijkheid tot zelfontplooiing
en dreigen kwetsbare anderen (bijvoorbeeld tieners) in de
verdrukking te geraken.
Alforto: "de criteria om van de ene naar
de fase of laag te gaan, zijn verder nooit vastgelegd. Ook
de overgang van motivatie naar gedrag is door Maslow niet
gemaakt. Zijn theorie is daarom nooit vertaald in trainings-
of therapie methoden. Maslow vult voor ons een klein puzzeldeeltje
in, maar schenkt ons niet de kapstok waar we op zoek naar
zijn".
Tot zover Maslow.
Een boek waarin dit proces van zelfactualisatie mooi en in een relatief
kort verhaal wordt verduidelijkt is Jonathan Livingston Seagull van Richard Bach.
"Hij laat zijn held, de jonge zeemeeuw
Jonathan, tegen de traditie van de grote massa in, langzamerhand
zelf alle fabelachtige vliegtechnieken ontdekken, zelfs
ten koste van zijn plaats in de meeuwenmaatschappij, die
in veel op de onze lijkt. Na een lange worsteling weet de
meeuw Jonathan het vliegen te verheffen tot een aparte kunst,
los van de noodzaak om voedsel te bemachtigen. Dat doet
hem andere werelden ontdekken en ten slotte maakt hij zich
zelfs de mystieke macht eigen om te vliegen met de snelheid
van een gedachte. Maar zoals verteld wordt van Boeddha dat
hij, reeds met één voet in het nirwana, naar de aarde terugkeerde terwille van
een huilend kind, zo keert ook Jonathan ten slotte terug
naar zijn oude maatschappij, om de achtergeblevenen te laten
delen in zijn geluk. Want uiteindelijk ontdekt hij het meest
waardevolle van alles, iets wat meer betekent dan vliegen,
maar ook het moeilijkste: de kunst om de anderen lief te
hebben als jezelf".
Wil je meer weten over zelfactualisatie of zelfrealisatie? Lees dan deze blogs. |