Minder praten, minder diep graven en toch problemen oplossen, werkt dat?
'Je moet erover praten'. Dat was vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw de remedie voor alle kwalen. De laatste jaren maken lange praatsessies bij de psychotherapeut plaats voor kortdurende hulp, soms zelfs per Internet. Kun je met minder praten toch je problemen oplossen?

De tekst is een samenvatting van een artikel door Marjo van Soest uit Opzij januari 2005 over kortdurende therapie versus psychoanalyse dat is geschreven op basis van interviews die zij hield met de betrokkenen. Dat verslag verscheen in 2002 in Vrij Nederland ('psychotherapie: luxe of noodzaak').

Wat werkt bevrijdend?

In het artikel wordt de kracht van woorden in het proces van zelfontdekking en psychotherapie onderzocht. Virginia Woolf's ervaring met het schrijven van "Naar de vuurtoren" illustreert hoe woorden emoties kunnen bezweren en diepgaande persoonlijke veranderingen kunnen teweegbrengen. Marjo van Soest deelt haar eigen ervaring van het voorlezen van een nooit verstuurde brief aan haar overleden vader tijdens psychotherapie, wat leidde tot een bevrijdende catharsis en een gevoel van opluchting. Zij benadrukt de zoektocht naar zelfkennis als een zoektocht naar een verhaal over jezelf, waarbij gesproken en geschreven woorden cruciale instrumenten zijn. Psychotherapie, beschouwd als een spel met woorden, biedt een platform om traumatische ervaringen te verkennen en onverwerkte problemen te adresseren.

Marjo van Soest benadrukt echter dat niet alleen woorden, maar ook stiltes van essentieel belang zijn in psychoanalyse. Er wordt gewezen op de evolutie van psychotherapie, waarbij kortere therapievormen steeds meer aandacht krijgen, vooral in het licht van acute problemen. Zij suggereert dat het traditionele psychoanalytische discours aan kracht heeft ingeboet, maar psychoanalytici benadrukken dat hun vak is meegegroeid met de tijd. De discussie concentreert zich ook op de uitdagingen van therapie via internet, waarbij het gebrek aan face-to-face interactie wordt aangemerkt als een beperking in het omgaan met schaamte.

Tot slot wordt de impact van praten over psychisch ongerief door de generaties heen belicht. Terwijl vroegere generaties vaak zwegen over tegenslagen, is de moderne samenleving meer gericht op openheid en zelfreflectie. Het artikel concludeert met de erkenning dat zowel spreken als zwijgen hun eigen kracht hebben in het proces van geestelijke gezondheid.


Boeken over het kiezen van een geschikte therapie, vindt u hier.

Andermans Ziel. Psychotherapeuten over zichzelf en hun vak, Nijgh & van Ditmar (nog alleen in de bibliotheek of tweedehands verkrijgbaar).

Geplaatst door .